2020 .jan to march

गेल्या दोन महिन्यात कलाकार म्हणुन जवळजवळ  सात महत्वाचे अनुभव घेतले. सर्वच अनुभव वेगवेगळे ...

2020 वर्ष सुरू झाला अन् चाळीसगाव येथे केकू मूस यांची आर्ट गॕलरी व म्युझीयम येथे आम्हाला  भेट द्यायचा योग आला. एखाद्या कलाकाराचे आयुष्य कसे असते व तो जगापेक्षा खरच किती वेगळा असतो त्याचे सुंदर उदहारण मिळाले. मग खरंच आम्हा कलाकारांना जगापासून आणि संसारापासून पळून जावेसे वाटणे काही वावगे नाही. त्यातुनच चांगली कला निर्मिती घडत असते.

६०वे महाराष्ट्र स्टेट आर्ट प्रदर्शनामधील सहभाग हा माझ्यासाठी  खूप आनंदाचा विषय आहे. तेथे ह्या वर्षी मेटल बाऊलवर केलेले इनॕमल(काच फायरींग प्रोसेस) काम प्रदर्शीत झालेे.

श्रीनिवास नार्वेकरांनी  मंत्रालयात आयोजन केलेले 'ती' च्या कवितांवरचे चित्र प्रात्यक्षीक .. तो ही विलक्षण अनुभव होता. तेथे स्त्रीयांवरतच्या कविता वाचल्या जात होत्या आणि मला त्या ऐकत चित्रस्वरूपात उतरवायच्या होत्या.

 बदलापूर आर्ट गॕलरी मध्ये ऊपाध्यक्ष म्हणून माझी जी भुमीका आहे तेथे शाळेचे चित्रकला स्पर्धा व राज्यस्थरीय पोर्ट्रेट व लॕन्डस्केप कॉम्पिटीशन आमच्या टीम सोबत  रेजिस्ट्रेशन पासून बक्षिस वितरण समारंभापरियंत चे काम हा महत्वाचा टप्पा आहे. कलाकारांना एक चांगला प्लॕटफॉर्म मिळावा व मी राहत असलेल्या शहरातील सर्वांनाच समकालीन कला समजावी असे मला नेहमी वाटत असे. आज जे काही BAGच्या निमीत्ताने काम करते आहे ते माझे ंधरा वर्षांपासूनचे बाळगलेले स्वप्न आहे. ते कुठेतरी ठरले असते आणि मी फक्त एक दुआ आहे. आम्ही टीम म्हणून तेथे कलाकार आणि समकालीन कला प्रसार करण्यात आम्हाला आनंद असतो.

काला घोडा येथील अडीच महिने काम करून तयार केलेले इनस्टॉलेशन साठी तर क्युरेटर कडून फोन वर अपमानीत झाले  पण लोकांनी मला भरभरून प्रेम दिले..
माझा विषयच सुंदर होता.
 ' अॉरनामेंट्स फॉर दी ट्री ' मोडीलिपीत संत तुकारामांचा अभंग वृक्षवल्ली निवडला धागा/दुआ असा मुळ विषयावर काम करायचे असून मोडीलिपी झाड आणि संतवाणि हे एकमेकांशी संबंध जोडून मी कलाकृती केली होती. ते दोन प्रकारात संपुष्ठात आणले. एक मेटल आणि दुसरा स्टफ कॕनव्हास. मोडीलीपी आणि  संतवाणी मराठी माणसाचा जिवहाळ्याचा विषय म्हणून ओळखी ..अनोळखी लोकांनीही फोटो काढून ..फोन करून माझ्यासोबत चर्चाही केली. हे काम मला 25 फूट ऊंचावर झाडावर लावायचे होते आणि काळाघोडा टीम कडून मला फक्त दिवसाच्या उजेडाची आपेक्षा होती .. वाद झाले , काही गैरसमज केले गेले.  पण आखेरीस उजेडात ते काम बांधता ..सोडवता आले हे ऊत्तमखूप मनस्ताप झाला. कारण टीम ज्या पद्धतीने आपल्याशी चर्चा/चॕट करते ते अपमानास्पद वाटले.
विषय मोठा आहे पण वैयक्तीक रित्या कोणाला दुखवायचे नाही कारण वरून जसे निरोप येतात, टीम तशी ते निरोप पोहोचवतात. पण गैरसमज करण आणि गैरसमज पसरवण किती वाइट आहे नै ...असो ....मी ह्यापुढे कालाघोडा आर्ट फेस्टिवलला इनस्टॉलेशन प्रदर्शीत कराणार नाही हे फायनल.

त्यादर्म्यान गायत्री भटचा नृत्यनाद वार्षीक कथ्थक नृत्य सादरीकरण. या वर्षी मी प्रवेशिका पुर्णची विद्यार्थिनी आहे.  खरंतर मी ह्या वर्षी भाग घेणार नव्हते. कारण एवढं सगळं सुरू असताना  माझा मेंदू किती गोंधळलेला असेल ह्याची कल्पना होती. पण मला सादरीकरणाचा 'तराणा ' बोल आवडले आणि तबलापेटीची साथ असणार होती म्हणून नाही म्हणूच शकले नाही. आयुष्यात कथ्थक सादरीकरणाची खरी सुरूवात झाल्यासारखे आहे हे.

हे सर्व धावपळीचं सुरू असताना देह आर्ट कॕम्प सफाळेची जाहीरात बघून मी कानाडोळा केला होता. धावपळ दगदगीने खूप आळस होता. पण आशुतोष सरांच्या कॕम्पला नाही म्हणून चालणारच नव्हते.  येथेही चित्रकार म्हणूनच नव्हे तर येथे जगण्याचाही अनुभव खूप सुंदर होता कारण जवळपास रिक्षा नव्हत्या. सहाजिकच आयोजकांच्या गाड्या होत्या पण तीन दिवस जेथे जायचे तेथे पायाने चालतच. रहाण्याची सोय होती तेथे कधी कुलपांची गरज भासली नाही. मोकळी हवा ..मोकळा श्वास. आणि घरचे जेवण ... तेथे एक दिवस 'तुझी आम्री' नाटक पाहण्याचा योग आला व आपट्यांची पानेचे अभिवाचनही ठेवले होते.
मी चित्र निमीत्ताने बाहेर जाते तेव्हा सहसा माझ्या मुलांना सोबत नेणं अवघड होत असते. पण सफाळे येथे माझी लेक स्कारलेटला सुट्टी म्हणून सोबत न्यायचे ठरवले. तेथे   तिला इतरही मित्रमैत्रिणी लाभले... अगदी आभाळाच्या खाली ते मोकळे आंगण झाले होते. मग आमच्यातही अधून मधून मिसळत होते.
सोबत हिडींबा (कुत्री) आमच्यात असायची.
 देह दान, अवयव दान सारख्या जड विषयांचा विचार आणि काम करण्याचा अनुभव. व हे एक अगदी मोठे घर असल्यासारखे वाटत होते.

विषयही असा की काम करण्यात आनंद होताच पण तेथे सेल्फीचा नाद नव्हता.

 हे जे विवीध दोन महिने कलेसाठी गेले त्यात पैसे स्वरूपात मिळकतिची अपेक्षा नाही .... काही चांगल करण्याकरिता आमच गुंतणं आणि काही सुंदर घडविणं. तरी हे विवीध प्रयोग अगदी धम्माल व समाधानकारक झाले.

आणि माझ्या आजूबाजूला वावरत असलेले खोटे चेहरेही साफ उघडकीस आले.

आज कलाजगताचे बदलते चित्र, निटनेटकेपणा, मॉल सिस्टीम, शहरातील कलाकारांमधील पाश्चात्य स्टाईलने सरकत आलेला सोफेस्टिकेटेडनेसचा दिखावा. कपड्यांमधील निघून जाणारी पारंपारिकता , दिखावा म्हणून मॉडर्निजम ... हे खूप वाइट आहे.

ह्या कार्या दर्म्यान खूप छान भेटी ओळखी होत असतात आणि साधेपणाने कार्यरत असलेले दिग्गच भेटत आहेत ..कौतूकही करत आहेत हे खरच खूप समाधान आणि आनंददायी आहे.
आणि ही अशी माणसं नैसर्गाला सोबत घेऊन व साध्या सरळ मनाने निखळ हसूने व कमी गरजांनी जगायला प्रेरीत करतात हे भाग्य.
             ...... BhavnaSonawane. 1st March 2020.