हल्ली मला भडक रंग संगती नकोशी वाटते त्यामुळे हे प्रकर्शाने सुचत असावे.
स्वच्छ सर्वेक्षण निमीत्त कित्येक भिंतींवर स्वच्छ शहर .. सुंदर शहर लिहीत सुटतात ... हे काम कॉन्ट्रॅक्ट वर होते. मग ढिगभर फुटाप्रमाणे रसत्याला लागून भिंतींवर तुटपुंज्या पैशात साईन बोर्ड कलाकारांकडून लिहून घेतले जाते.
तसेच बिना प्लानिंग रस्त्याच्या कडेच्या भिंती भडक रंगीत केलेले दिसतात ... रंग व काही स्लोगनच्या आधारे रसत्या कडील भिंतींवर द्विमीत पोस्टर रंगवली जातात. हे पण कधी कॉन्ट्रॅक्ट तर कधी शाळेतील मुलांना सोबत घेऊन केले जाते. हल्ली बर्याच संस्था धम्माल करत असे भिंती रंगवतात आणि काहीतरी सामाजिक कार्य केले म्हणत मिरवताना दिसतात. पण आम्हा चित्रकारांच्या भाषेत तो निव्वळ एक खेळ आणि दिशाहीन रंगांची उधळण असते. ते कार्य करताना सोबत चांगला चित्रकार मार्गदर्शक ठेवायला हवा.
रसत्याकडेने सुशोभीकरणाच्या नावाने मिकी माऊस डोनाल्ड छोटा भीम .. डोरा.. वगैरे असे तेथे अनावश्यक कार्टूनही काढलेले दिसतात ... ते विषय त्या रहदारीत अनावश्यक असतात.
सिटी प्लानिंग नावाचा विषय असतो की नाही .. सापडलेली भिंत रंगीत बनवणे एवढाच त्या मागील उद्दीष्ट असावा का?
चित्र कुठे काढावे .. काय काढावे .. कसे काढावे आणि का काढावे ... ह्याच्या काही मर्यादा .. नियम अभ्यासले गेले पाहिजेत. चित्र काढण्यासाठी साजेशी जागा हवी आणि आकारमान व अर्थपुर्ण विषय हवे पण अर्थपुर्ण असूनही भिंत भरा हे कामासाठी कारण नको. कारण मुद्यांचा अभ्यास नसला की शहर स्वच्छ दिसण्या ऐवजी कचरा विणाही घाण दिसू लागते .
पाश्चात्य देशांमध्ये ग्राफिटी चित्र प्रसिद्ध आहे आपण आपल्या पद्धतीने अनुकरण करतो पण नक्की कुठे कमी पडतो ते भिंती रंगवून घेणार्यांनी विचार करायला हवा.
Abha Bhagwat नी अशी बरीच चित्र तयार केली आहेत ज्यात सौंदर्य शास्त्राचा अभ्यास दिसतो .. ते चित्र रंगवलेल्या परिसराचा पुरेपूर विचार करून केलेले जाणवते. तिच्या फेसबूक वॉलवर तिची कामे पहायला मिळतील. इतरही कित्येक छान कलाकार आहेत ज्यांनी भिंतींवर चित्र व रंगकामे खूप छान हाताळली आहेत. ते करताना निव्वळ ती तेवढीच जागा एक कलाकृती म्हणून मोहून घेतात आले पाहीजे.
पण आपल्याकडे बरीचशी चित्र वार्डाचे सुशोभीकरण मुद्यात दबलेली दिसतात. आणि पुढे त्यांची पार्कींग जागा , कचरा कुंडी किंवा मुतारी ही होते. माझ्या सारख्या अनेक कलाकारांना हा विषय सतावत असेल.
खाली दिलेले काही विदेशातील फोटो मला आवडले ते इंटरनेटवरून घेतले आहेत. त्या सर्वांत अर्थ नाही पण लयबद्धता आहे. भडकपणा आहे पण तो त्या वातावरणाला आणि त्या फ्रेमला साजेसा आहे. असे मला वाटते.
....... Bhavna.2022. Dec.
